هوش دیداری فضایی چیست؟
اهمین آن در ابعاد شخصیتی فرد چه کارایی دارد؟
ما اینجاییم که با هم به بررسی این هوش کار امد و روش های بهبود و افزایش آن با شما صحبت کنیم.
هوش دیداری فضایی (Visual – spatial intelligence) قابلیت درک اشکال و تصاویر سه‌بعدی است.
از آنجایی که هوش فضایی شامل عمل دیدن می‌شود بنابراین توانایی انسان در درک و تحلیل اشکال و تصاویر را نیز افزایش می‌دهد. شناخت تصویر، درک رابطه شکل و زمینه همچنین سازمان‌دهی و مدل‌سازی ساختار یک ایده به صورت تصویری از قابلیت‌های هوش فضایی به شمار می‌آید.
به هوش فضایی، اغلب “تفکر دیداری” نیز گفته می‌شود. به عنوان مثال وقتی یک نفر مشغول پیاده‌روی در محیطی وسیع بدون جاده یا هیچ علامت راهنمایی است، و تنها همراه او یک نقشه و یک قطب‌نما است، عمل ذهنی آن فرد در تصویرسازی ذهنی برای پیدا کردن مسیر خود بر اساس نقشه و قطب‌نما، چیزی است که هوش فضایی را معنا می‌کند.
افراد با هوش تصویری – فضایی در تصویرسازی های ذهنی و همچنین جهت یابی قوی هستند. این نوع هوش یکی از 10 هوش معرفی شده در تئوری هوش های چندگانه هوارد گاردنر است .یکی از نقاط قوت افراد با هوش دیداری ، کار با نمودارها و جداول است. آن ها به خوبی می توانند داده های نمودار و جدول را تفسیر کنند یا داده ها را در قالب جدول و نمودار گزارش کنند.
هوش فضایی از توانایی انسان در بازی شطرنج گرفته تا هدایت و فرماندهی نیروهای ارتش در میدان جنگ، تاثیر زیادی دارد.
آیا میدانید چه بازی برای تقویت هوش فضایی کودکان مناسی است؟ تا به حال شده از کودکتان بخواهید که جای اسباب‌بازی ای را که اخیرا در حال بازی با آن بوده به شما نشان بدهد و او به یاد نیاورد؟
مسیر خانه را نتواند به خاطر بسپارد و یا گاهی در به یاد آوردن چهره‌ها نیز دچار مشکل شود؟ کودکانی که هوش فضایی در آنها نیاز به تقویت بیشتری دارد، معمولا با همچین مشکلاتی مواجه خواهند شد.
راه‌های متخلفی برای تقویت هوش فضایی یا همان هوش دیداری وجود دارد. یکی از آنها رو آوردن به بازی‌هاست. انجام بازی های فکری مخصوصا در کودکان می‌تواند به افزایش هوش و تقویت مهارت‌ها کمکی بسیار کند.
از جمله بازی هایی که می توان جهت بهبود هوش فضایی کودک به آن بپردازیم را به طور خلاصه در اینجا بیان می کنیم:
بازی‌های استراتژیک
بازی با اسباب‌بازی‌های ساختنی
بازی با لگو و جورچین
شطرنج بازی کردن
از تصویرها، داستان بسازید
و...
میشل گریسون2، یکی از محققین این پژوهش بر این باور است که چند دلیل برای این موضوع وجود دارد اول اینکه کودکانی که با مکعب‌های رنگی حروف بازی می‌کنند معمولا والدین را در کنار خود دارند. والدین این کودکان در هنگام بازی با آنها همراه هستند، کنارشان‌می‌نشینند و در چیدن و پیدا کردن حروف به آنها کمک می‌کنند. صرف همراهی و حرف زدن با کودکان، نقش بسیار موثری را در تقویت بنیه زبانی کودکان دارد. در این زمینه پژوهش‌های دیگری نیز وجود دارد که روشن کرده‌اند کودکانی که به جای بازی با وسایل واقعی، وقت خود را صرف دیدن تلویزیون یا بازی با ابزارهای الکترونیکی می‌کنند، توان کمتری در گوش دادن به سخنان والدین و توجه به صحبت‌های آنان دارند. این کودکان معمولا هنگام بازی با ابزارهای هوشمند، تنها رها می‌شوند و تمام تمرکز خود را روی بازی قرار می‌دهند و توجهی به اطراف خود ندارند. این عدم ارتباط با محیط، یکی از عوامل به تاخیر انداختن رشد ذهنی و اجتماعی کودکان و به خصوص تاخیر در رشد زبانی کودکان است.
در تحقیقی دیگری که در سال 2011 در مجله، ذهن، مغز و آموزش3 منتشر شد، پژوهشگران عنوان کردند کودکانی که هنگام بازی با والدین خود همراه هستند و با ابزارهای ساده بازی می‌کنند بیشتر از کودکانی که با ابزارهای هوشمند بازی می‌کنند کلماتی مانند"بالا"، "زیر"، "کنار" و غیره را از والدین خود می‌شنوند و درک این کلمات، به رشد تجسم فضایی و تفکر سه بعدی آنها کمک شایانی می‌کند.
اما قطعا دنیای امروز ما نمی تواند بدون وجود و حضور ابزارهای هوشمند و تکنولوژی‌های دیجیتال کامل باشد. زندگی کودکان نیز از این قاعده مستثنا نیست بنابراین تنها راز موفقیت، حفظ تعادل بین دنیای واقعی و دنیای مجازی است.برای حفظ این تعادل این چند راهکار به شما کمک می‌کند:
- نگران نباشید. اولین گام این است که خود را از فشار و استرس ناشی از جا ماندن از قافله علم و تکنولوژی دور نگه دارید. ممکن است شما تحت فشار زیادی از طرف اطرافیان یا رسانه‌ها و جامعه باشید تا آخرین ابزارها و تکنولوژی‌ها را برای خود و فرزندتان فراهم کنید و مدام نگران باشید که نکند در حق او کم‌کاری یا اهمال کرده اید و فلان ابزار را برای او تهیه نکرده اید. به خود اطمینان داشته باشید آنقدر که زندگی واقعی به کودک شما کمک می‌کند هیچ کدام از ابزارهای دنیای مجازی، این خلاء را پر نخواهد کرد. به میزان لازم و کافی از فناوری استفاده کنید ولی نگران جاماندن و عقب افتادن از دیگران نباشید.
- کودکان را همراهی کنید. بازی در دنیای واقعی به خصوص اگر کودک شما تک فرزند باشد، بهتر است همراهی والدین را در پی داشته باشد. کودکان وقتی بزرگتر‌ها با آنها بازی می‌کنند، از بازی بیشتر لذت می‌برند احساس با هم بودن و اهمیت داشتن می‌کنند و فرصت بیشتری برای تعامل و گفتگو بین والدین و کودکان فراهم می‌شود. این امکان گفتگو، به رشد مهارت‌های اجتماعی و زبان آموزی کودکان کمک شایانی‌می‌کند.
- محیط را غنی کنید. باید اطراف کودک مملو از محرک‌های ذهنی و عاطفی باشد. لازم نیست تمام اسباب‌بازی‌های دنیا را برای او بخرید کافی است محیط را برای او غنی کنید کیفیت مهم تر از کمیت است. اسباب بازی‌های گران قیمت و پیچیده به درد کودک شما نمی خورد زندگی او را با وسایل هندسی ساده، حجم‌ها ، لگوها، آجرهای خانه‌سازی، و چیزهای ساده ای از این قبیل پر کنید. پازل‌ها و جورچین‌ها، استوانه‌ها و مکعب‌ها، توپ و چرخ بهترین وسیله بازی کودکان هستند ونه تنها قوه خلاقیت آنها را بالا می‌برند، به رشد ذهنی و تجسم فضایی آنها نیز کمک می‌کنند.
اهمیت بازی را درک کنید. مطمئن باشید که بازی، مهم ترین کاری است که هر کودکی باید انجام دهد. هیچ کلاس آموزشی، ابزار آموزشی و چیزهای دیگر نمی‌تواند اهمیت ساعات بازی آزاد کودکان را در یک محیط امن و غنی پر کند. کودکان به ساعات بازی نیاز دارند که به طور آزادانه و خلاق به تجربه دنیای اطراف خود مشغول باشند. به جای ثبت‌نام کودک در کلاس زبان و یا نقاشی، او را با مکعب‌ها و پازل‌های اعداد و حروف، شکل‌های رنگی و جعبه گواش و قلم‌مو سرگرم کنید.
- در بازی کودکان مداخله نکنید. بگذارید کودکان آزادانه بازی کند برای آنها قوانین وضع نکنید بازی آنها را شکل ندهید. بگذارید آنها هر طور که دوست دارند و با هر قانونی که دوست دارند بازی کنند. قوانین شما، مناسب خود شما است و نه ذهن خلاق کودک. شما بازی را رهبری نکنید بگذارید کودکان به شما بگویند که در این لحظه چه کاری باید انجام شود.
منبع
http://amoozmag.com/fa/post/27/%d8%b1%d8%b4%d8%af-%d9%87%d9%88%d8%b4-%d9%81%d8%b6%d8%a7%db%8c%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d8%b7%d8%b1%db%8c%d9%82-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%db%8c-%d8%a8%d8%a7-%d9%88%d8%b3%d8%a7%db%8c%d9%84-%d8%b3%d8%a7%d8%af%d9%87
https://mostafaee.com/author/hadise-hajiali/